Cinsellik, çiftlerin evlilik hayatlarını mutlu sürdürebilmeleri için olmazsa olmaz bir gereklilikdir. Tabii bu süreçte gebe kalma endişesi çiftlerin cinsel hayatlarını olumsuz etkileyebilir ya da yanlış yöntemler istenmeyen sonuçlar çıkarabilir. Bu nedenle korunma yöntemlerini bilmek ve doğru kullanmak cinsel hayatınızı düzenli devam ettirmenizi sağlar. Korunma konusu sadece kadınlarla alakalı olmayıp erkeği de ilgilendiren bir konudur.

Doğal Yöntemler

Yumurtlama Zamanını Hesaplama : Kadının doğurgan olduğu yumurtlama dönemlerinde cinsel ilişkide bulunulmaması temeline dayanırlar. Bu dönemdeki akıntının tipi ve miktarı, vücut sıcaklığı değişimleri değerlendirilerek kadın tarafından uygulanır. Emzirme, menopoz ve hormon kullanımını izleyen sürelerde doğurganlık belirtilerini saptamak zor olabilir. Bu yöntemi kullanabilmek için iyi bilgilendirilmiş ve  bu konuda eğitilmiş olmak gerekir. Hiçbir yan etkisi yoktur. Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlardan (HIV/AIDS, hepatit-B, frengi, bel soğukluğu, klamidya gibi) korumaz.

Geri Çekilme : Bu korunma yöntemi erkekler tarafından uygulanmaktadır. Gebelikten korunma için erkekler, boşalmadan hemen önce geri çekilirler ve dışarı boşalırlar. Fakat birçok çift bu yöntemi başarıyla gerçekleştiremez. Bu yüzden bu yöntemi tercih eden ve uygulayabilen çiftlerin kullanması daha doğru olacaktır.

Emzirme İle Korunma:  Yeni doğum yapan ve bebeği 6 ay boyunca düzenli bir şekilde emziren kadınların, cinsel ilişkiye girseler dahi hamile kalmadıkları görülmüştür. Emzirme, kadınların yumurtlamasını engellemektedir. Fakat kadınların doğum sonrası ilk adet olduktan ve emzirmeyi kestikten sonra, farklı bir korunma yöntemine başvurmaları gerekecektir.

Bariyer Yöntemler

Prezervatif ( Kondom):  Erkekler tarafından kullanılan ve penise sertleştiği zaman takılan kauçuk kılıftır. Bu kılıf sayesinde  spermlerin vajinaya gitmesini engellenir. Boşalma sonrası penis yumuşamadan çıkarılmalıdır. Doğru uygulandığında etkili bir yöntemdir.  Prezervatifler tek kullanımlıktır ve kullanım öncesinde yırtık olup olmadığı kontrol edilmelidir. Hiçbir yan etkisi yoktur. Cinsel yolla bulaşan hastalıklardan koruyucudur. Sadece HPV’den korumaz.

Spermisidler: Kadınların cinsel ilişkiden önce, vajina içine uygulamış olduğu fitil, köpük veya krem şeklinde bir maddedir.  Vajinaya ulaşan spermlerin canlı kalmasını engeller. Tabletlerin erimesi için cinsel ilişkiden 10 – 15 dakika önce vajinanın derinine uygulanmaları gerekir. Etkisini tam gösterebilmesi için cinsel ilişkiden sonra da en az 6 saat vajina hiçbir sebeple yıkanmamalıdır. Vajinanın doktor tarafından önerilmedikçe, herhangi bir sebepten yıkanması doğal korunmasını bozarak enfeksiyonların oluşma riskini artıracağından kesinlikle önerilmez. Her ilişkide tekrarlanmalıdır. Anne sütünü etkilemediği için emziren kadınlar da kullanabilir. Bazı cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlara karşı koruyucudur. Bu koruma yöntemi tek başına uygulandığı takdirde %79 oranında başarı sağladığından, aynı anda farklı bir koruma yönteminin de uygulanması gerektiği tavsiye edilmektedir.

Diyafram: Kadınların rahim ağzına yerleştirdikleri, şapka şeklinde kauçuk bir korunma aracıdır.  Cinsel ilişkiden önce yerleştirilir ve ilişkiden en erken altı saat sonra çıkarılır. Bu yöntemle başarı oranı % 82 olarak belirtilir. Spermisid ile kullanıldığında, korunma yönteminde başarı da artacaktır.  Doğru kullanılırsa, aynı diyafram yıkanıp kurulanarak iki yıl süreyle kullanılabilir. Emziren anneler kullanabilir. Bazı cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korur.

Servikal Başlık: Geçmişte geliştirilen bir diğer yöntem ise servikal başlıktır. Servikal başlık, rahim ağzına yerleştirilen bir bariyerdir. Kullanışlı olmadığı bilinen söz konusu yöntem de günümüzde çok fazla tercih edilmez.

Vajinal Halka (Nuva Ring): Bariyer yöntemleri arasındaki en kullanışlı yöntemin bu olduğu söylenebilir. Vajene adetin ilk günü takılan ve 21.günü çıkarılan halka ile korunma yöntemidir. Derine yerleştirilmesinden dolayı cinsel ilişki sırasında herhangi bir rahatsızlığa neden olmaz. Ayrıca bu halka lokal hormon salgılar ve bundan dolayı herhangi bir hormonal yan etkiyi de neden olmaz.

Rahim İçi Araçlar 

Bakırlı ve hormonlu olmak üzere çeşitleri mevcuttur. Eğer kadının gebelik şüphesi veya enfeksiyonu varsa uygulanmaz. Vajinal kanaması ya da kanseri olanlarda da tercih edilmez. Etkinliği yüksektir. Uygulandıktan hemen sonra korumaya başlar, çıkarılınca da hemen gebe kalınabilir. Enfeksiyon riskini biraz arttırır. Bakırlı olan RIA da kanama düzensizleşebilir ve adet döneminde ağrıya sebep olabilirken hormonlu RIA ilk dönemler adet düzensizliği yapıp sonra adetlerde azalmaya sebep olabilir.

Bakırlı Spiral : Spiral kollarındaki ve gövdesindeki bakır sayesinde sperm hareketini engeller, spermin yumurtayı dölleme yeteneğini azaltır ve en önemlisi rahmin içinde yabancı cisim reaksiyonu oluşturarak gebeliğin rahim içi tabakasına tutunmasını engeller.

Hormonlu Spiral :  Kollarında, içerdiği toplam 52 mg progesteron hormon türevinin günde 20 mikrogramını salarak etkisini gösterir. Bu hormon düzeyi rahim içi tabakasını inceltmeye, yumurtlamayı engellemeye ve gebelik oluşumunu önlemeye yeterlidir.

Gynefix : Bakırlı spiralin bir türü olup rahim duvarına sabitlenmesi sayesinde normal bakırlı spirallerdeki yerinden oynama ihtimalinin olmadığı ve yan etkilerin daha az görüldüğü spiral çeşididir.

Hormonal yöntemler

Hap ve Mini Hap : Her gün düzenli alınması gerekir. Kadında  yumurtlama ve döllenmeyi engeller. Doğru kullanıldığında çok etkilidir. Adetin ilk beş günü içinde, tercihen ilk günü alınmaya başlanmalıdır. Adet öncesi gerginliği ve adet sancılarını önler. Rahim ve yumurtalık kanserlerine karşı koruyucudur. Adet kanamalarının miktarını azalttığından bu nedenle oluşabilecek kansızlığa karşı koruyucu etkileri vardır. Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlardan (HIV/AIDS, hepatit-B, frengi, bel soğukluğu, klamidya gibi) korumaz. Hap Kadında doğal olarak bulunan kadınlık hormonlarından ikisini  (östrojen ve progesteron) içerir. 35 yaş ve üstünde olup, sigara içen kadınlar hapla korunacaksa sigarayı bırakmalıdır. Anne sütünün miktarını azalttığı ve yapısını değiştirdiği için emzirirken kullanılmaz. 21 ve 28 tablet olanları vardır. 21 tablet olanlarda 7 gün ara verilirken 28 tablet olanlarda ara verilmeden kullanılır. Mini Hap Kadında doğal olarak bulunan kadınlık hormonlarından yalnızca birini (progesteron) içerir. Anne sütünü etkilemediği için emziren kadınlar da kullanabilir.

Aylık İğne : Gebelikten korunma yöntemleri arasında olan iğnelerin iki farklı formu ülkemizde ruhsata sahiptir. Bunlar aylık ve üç aylık iğnelerdir. Bunlardan 3 aylık olanının içerisinde sadece progesteron hormonu vardır ve 3 ayda bir defa kas içerisine uygulanır. Ara kanamaları olabilir ve uzun kullanıldığında kullanım sırasında adet görülmeyebilir. Emziren anneler kullanabilir.  İğneler kesildikten sonra gebe kalma süresi uzayabilir. Diğeri ise aylık olarak uygulanır ve içerisinde progesteron hormonunun dışında östrojen hormonu da vardır. Bu iğneler, gebelik için uygun ortamın oluşmasını farklı şekillerde engellerler. Böylece koruma sağlamış olurlar. Adetin ilk yedi günü içinde uygulanması önerilir. 35 yaş ve üstünde olup, sigara içen kadınlar kullanmamalıdır. Cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korumazlar.

İmplantlar : İmplantlar, kendi içinde farklı seçeneklere sahiptir. Bunlardan bazıları 3 yıl, bazıları ise 5 yıl koruma sağlar. Kol bölgesine yerleştirilen ve yaklaşık bir kibrit çöpü kadar olan implantlar, hormon salgılar ve bu hormonlar sayesinde gebelik oluşumu engellenmiş olur. İstenilen zaman implantlar çıkarılabilir ve çıkarıldıktan 3 ay sonra yumurtlama normale döner. Fakat bu korunma yönteminde sürekli olarak hormon salgılanması, bazı yan etkilere neden olabilir. Göğüslerde hassasiyet, düzensiz kanamalar ve benzer yan etkiler görülebilir. Emziren anneler kullanabilir. Adetin ilk yedi günü içerisinde uygulanması önerilir.

Cerrahi İşlemler

Kadında Tüplerin Bağlanması (Tüp Ligasyonu) : Artık çocuk istemeyen çiftlerde, kadınların yumurtalık kanallarının/tüplerin ameliyatla  bağlanmasıdır. Tüpler bağlandığı için yumurta, erkek tohum hücresi (sperm) ile karşılaşmaz. Böylece  döllenme engellenir. Gebelik şüphesi olmayan herhangi bir zamanda, kadın evli ise kendisinin ve eşinin yazılı onayı ile yapılır. Cinsel arzu, yeterlilik ve doyumda, adet kanamalarında hiçbir değişikliğe yol açmaz. Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlardan (HIV/AIDS, hepatit-B, frengi, bel soğukluğu, klamidya gibi) korumaz.

Erkekte Kanalların Bağlanması (Vazektomi) : Artık çocuk istemeyen çiftlerde, erkeklerin tohum (sperm) kanallarının bağlanmasıdır. Kanallar bağlandığı için erkek tohum hücreleri (spermler)  boşalma sıvısına geçmez. Böylece döllenme engellenir. Koruyuculuğun başlaması hemen gerçekleşmez. İlk 20 boşalmada ya da yaklaşık 3 ay süreyle kondom (prezervatif, kılıf) gibi ek bir yöntem kullanılmalıdır. Cinsel arzu, yeterlilik ve doyumda, erkeklik organının sertleşmesinde hiçbir değişikliğe yol açmaz. Erkek evli ise kendisinin ve eşinin yazılı onayı ile yapılır. Cilt kesilmeden ve dikişsiz olarak yapılabilir.  Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlardan (HIV/AIDS, hepatit-B, frengi, bel soğukluğu, klamidya gibi) korumaz.